Friday, April 19, 2024

Rigi ba Ana’a

Darua niha si fatalifusö moloyo misiyefo. Ba me no so’ira ba dalu nasi, ba ilabu angi sabe’e. Iboto noŵora ba gara, ba hulo side’ide. Mate zi so baoŵo fefu, alömö ba nasi. Ha si darua andrö zabölö ba ŵolangi, andrö larugi nene ba hulo andrö, ba auri ira.

Ba imane sia’a, Osama, khö nakhinia: “He Ali, sökhi na tasuno Lowalangi ua, me no tarugi nene, me lö si tekiko ita. Aŵena dania ta töröi hulo andre, ma ta’ila so nomo niha”. Ba aefa lasuno Lowalangi, ba maoso ira, la’alui misa. Ba lö lasöndra naha niha, ha eu lasöndra ma’ifu ba fasambalö ŵofo. Lö börö zaliwaliwa ba danö. Ba lasöndra sa nidanö nibadu, si sökhi. Ba me’erege dödöra, ba lalau mörö, tou ba danö manö.

Moluo dania, ba imane Osama: “Faoso, möi ita ba mbeŵe nasi, te so noŵo si möi ba da’e, ba zi fao ita mangaŵuli.” Ba lahene mbeŵe nasi, ba lö ni’ilara noŵo. Lahalö khöra gama-gama ba noŵo, saboto ba gara. Sambua ŵeti eu, sambua mboŵoa töla, sambua ŵeti kue, sambua nganu’i muko loyo ba eu noŵo, si tosake baene.

Aŵena omuso dödöra, Osama ba Ka Ali. Labologö muko loyo no mege ba gotalua geu, la bali’ö osera. Ba ba da’ö la irö’ö gama-gamara fefu. Aŵena ibokai kusi ŵeti Ka Ali ba so bakha nukha, aŵö ŵakake, ba baero ö na sa, ba sambua gabekabe safönu hua balaki, fulu ngahönö ba rufia. So göi zura ba gabekabe andrö, imane: “Khö Dua Edua wa Zono, banua Negafatana.”

Ba mböröta omuso si’aikö dödö Ga Ali, me i’ila mbalaki andrö, imane: “Mo ana’a sa’ae ita!” Ba imane Osama: “Tenga ya’ita zokhö ana’a andre; si sökhinia ta’ohe ia khö duada Edua wa Zono, na so dania lalada ŵangaŵuli moroi ba hulo andre, ba na ba da’e manö so ita, ba hadia guna gana’a khöda? Lö hadia ia oŵöliwa ba da’e ba tebai ta’a gana’a.

Baca juga:  Fangaoha Noro Sabua

Faigi nisöndragu ba zi’e andre, sökhi da’e moroi ba gana’a”. Ba i’oroma’ö khönia rigirigi, nisöndrania ba zi’e, imane khönia: “Datatanö rigirigi andre, ena’ö lö mate ita ŵa olofo”. Faduhu dödö nakhinia, mananö rigirigi ira. Ba me no ahori göra bö’ö, ba no atua rigirigi ösa. Ero ma’ökhö labogö öra ba lö olofo ira.

Döfi ŵa’ara lö öra tanö bö’ö, ha rigi manö. Fasamuza lahalö göi gi’a fasara, fadua rozi. Aŵena dania so noŵo sanörö hulo andrö ba möi ira yawa, moloyo ira, lasawa mbanua Negafatana.

Me larugi da’ö, la’anemai’ö la’alui Dua sokhö ana’a andrö, nisöndrara ba ŵeti no. Ebua sibai sa gana’a Dua andrö. Ba omuso zui dödönia, me i’ila zura andrö, aŵö gana’ania. Ba imane khö ndra Osama ba Ka Ali: “No oroma ba da’ö ŵa niha si sökhi ami. Da’ufoluo ami, tölu ngaotu rufia zamösa, sara ŵawa; na edöna mi’iagö da’e, manaro halöwö niha, si möi fato’e, ba ŵangai mani-mani ba nasi andre”.

Ba latehe khönia, Osama ba Ka Ali. Omuso dödöra ba ahakhö göi dödö Dua andrö ira. Lö ara, ba ebua gana’ara.

Ba itaria imane Ka Ali khö ga’ania: “Na lö nisöndrada balaki andrö mena’ö, ba lö ebua gana’ada iada’e”. Imane khönia Osama: “Na lö nisöndrada rigi mena’ö, ba lö tola lö mate ita ŵa’olofo, ba hulo side’ide andrö no.”

Moguna ba niha zebua böli, simane balaki andrö, si mane mani-mani andrö. Ba moguna sibai göi zide’ide böli, simane rigi andrö khöra.


Catatan Redaksi: Cerita dalam bahasa Nias ini adalah legenda atau cerita rakyat yang diambil dari buku karya H Sundermann berjudul: Soera Zekola Fanete Zi Föföna Chö Nono Niha. Sengaja ejaan penulisannya kami ubah menyesuaikan ejaan yang disempurnakan agar lebih mudah dibaca. Jika ada pembaca yang memiliki cerita rakyat Nias, baik yang pernah atau membuat baru, bisa dikirim ke redaksi@kabarnias.com.

RELATED ARTICLES

2 KOMENTAR

  1. satu hal kerinduan ketika dirangkum menjadi sebuah buku bahasa dan sastra Nias sebagai
    pelajaran wajib di setiap satuan pendidikan di wilayah Nias

Leave a Reply

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

- Advertisment -

Most Popular

Recent Comments